Daha önce birine yardım ettiğinizde kendinizi iyi hissettiğinizi fark ettiniz mi? Eğer başkasının iyiliği için yaptığınız eylemlerin size de iyi geldiğini düşünüyorsanız, yalnız değilsiniz. Bilim insanları buna bir isim bile veriyor: “the helper’s high” (yardım edenin iyi hissetmesi).
Gönüllülük yapmak, fayda sağlamak, bağışta bulunmak ya da sadece başkalarına yardım etmek gibi toplumun ya da bir başkasının yararını gözeterek gerçekleştirilen bu “iyiliklere” prososyal davranış deniyor. Prososyal davranışlar başkasına yardım etme motivasyonu ile gerçekleştirilse de aslında bir süreliğine kendi endişelerinize ara vermenizi kendinizden başka bir şeylere odaklanmanızı sağlıyor.
İyilik yapmanın beyni pek çok açıdan olumlu etkilediğini gösteren araştırmalara göre, başkalarına yardım eden insanlar hem daha mutlu hem de fiziksel ve zihinsel olarak daha sağlıklı oluyor. Beyin araştırmaları, başkalarına yardım ettiğimizde beynimizin dopamin ve endorfin gibi hormonları salgıladığını gösteriyor. Bu hormonlar iyi hissetmemizi ve stresimizin azalmasını sağlıyor. Bununla beraber, özellikle kriz dönemlerinde, şu an içinde bulunduğumuz pandemi süreci gibi, yardım etmek endişeyi azaltıyor. Araştırmacılara göre, bir başkasına yardım ettiğimize, kriz zamanlarının yarattığı belirsizliklerden uzaklaşıyor ve kontrolü ele aldığımızı hissediyoruz.
Prososyal davranışların kişinin iyi olma haline etkilerini inceleyen bir araştırmaya göre yardım etme davranışını sıklıkla gerçekleştiren gençlerin genel olarak psikolojik durumları diğerlerine kıyasla daha iyi durumda. Yardımlaşmaya yatkın yaşça büyük insanlar ise fiziksel olarak daha sağlıklılar. Araştırmanın bir diğer ilginç bulgusu da şu: Kadınlar daha çok prososyal davranış gerçekleştiriyor. Araştırmacılar bu durumu toplumsal normlarla ilgili olduğunu ileri sürüyor.
Yardımlaşmak, destek olmak, birbirini gözetmek, tüm bunlar hem ilişkilerin hem de toplum olmanın yapıtaşları arasında. Ama aynı zamanda kendi zihin ve beden sağlığımızı da iyileştiriyor. Siz de kendinizi iyi hissetmek için iyilik yapmayı denemeye ne dersiniz?
Kaynak: Forbes, Psychology Today
