Hayatımız ve kariyerimizle ilgili sürekli kararlar alıyoruz. Doğru karar alabilmek hayatımızın doğru şekillenmesini sağlıyor. Kendi yaşantımıza etkilerinin yanı sıra, doğru karar alabilmek iş yaşantımız için de oldukça önemli. Özellikle yönetimsel konularda karar verme yetkisine sahip insanlardan, yani liderlerden iyi bir muhakeme becerisi bekleniyor. Bu yüzden ister bir kurumda yönetici olmayı ister kendi işinizi yönetmeyi hedefleyin seçeneklerinizi iyi değerlendirebilecek bir muhakeme becerisi sizi öne çıkaracak özelliklerin başında geliyor.
Peki elimizdeki seçenekleri doğru şekilde değerlendirmenin yolları neler? London Business School profesörlerinden Sir Andrew Likierman’ın makalesine göre doğru karar vermenin 6 temel bileşeni var:
- Öğrenme ve Anlamlandırma: İyi karar verebilmek için öncelikli olarak bize sunulan bilgiyi doğru kavramak ve anlamlandırmak gerekiyor. Elimizdeki bilgiler ister sözel ister yazılı olsun, verilen mesajı anlayabilmek doğru karar vermenin ilk adımı. Burada dikkat edilmesi gereken önemli bir nokta bazen kendi bilgimize olan aşırı güvenimizin yeni bir bilgiyi değerlendirirken hatalı ya da eksik yargılamamıza neden olabilmesi. Bu yüzden kendi filtrelerimizi iyi bilmek, bir bilgiyi dikkate alırken objektif davranmak ve bilgiyi bütüncül bir şekilde değerlendirmek bizi doğru karara götürüyor.
- Farklı Fikirlere Güven Duyma: Doğru karar vermek onay değil, çeşitlilik aramaktan geçiyor. Kendimizden farklı düşünen insanların fikir ve yaklaşımlarına kulak vermemiz ihtiyaç duyduğumuz bilgileri elde etmemize yardımcı olabiliyor.
- Deneyim: Yeni bir durumla karşı karşıya kaldığımızda deneyimlerimizden faydalanabiliyor olmak doğru karara yaklaşmamızı sağlayabiliyor. Muhakeme becerisi yüksek insanlar geçmişte neyi doğru yaptıklarını, nelerin yanlış gittiğini iyi değerlendirerek karar verebiliyor. Tabii deneyimleri göz önünde bulundururken yeni durumun farklı sonuçlar doğurabileceğini göz önünde bulundurmayı unutmamak gerek.
- Önyargıların Farkında Olma: Her zihnin yatkın olduğu düşünceler ve önyargıları olabilir. Bu önyargılar başkalarının görüşlerini değerlendirmemizi, farklı bakış açılarını algılamamızı engelleyebiliyor. Bu yüzden kendi ön kabul ve yargılarımızın farkında olmak yeni kararlar alırken elimizdeki verileri daha doğru değerlendirmemizi sağlıyor.
- Seçenekleri Değerlendirme: Bazen ortada tek bir yol var gibi gözükse de, doğru bir karar için tüm seçenekleri göz önünde bulundurmak dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta. Karar vermeden önce elimizdeki bilgiler yeterli gelmiyorsa daha fazlasını aramamız, tüm seçenekleri gözden geçirmemiz gerekiyor.
- Riskleri Değerlendirme: Doğru kararlar alabilen kişiler riskleri öngörebiliyor. Konuyla ilgili çıkabilecek zorlukları, bu zorluklarla nasıl baş edilebileceğini karar almadan önce düşünmek bizi doğru tercihlere götürüyor.
Siz de karar vermeye zorlananlardansanız belki bu adımları uygulayarak doğru tercihi bulabilirsiniz.
Kaynak: Harvard Business Review
