Zaman zaman kendimizi hedeflerimiz için uğraşmaya hiç istekli hissetmeyiz. Genellikle motivasyon kişisel bir kavram olarak algılanır. Herkesin motive olmak için kendine özgü kaynakları vardır. Ayrıca kimi insanlar her zaman daha motivedir. Bununla birlikte 20 yıldır motivasyonla ilgili yapılan çalışmalar, herkesi kapsayabilecek motivasyon geliştirme yöntemlerine dikkat çekiyor.
İşte, “Canınız istemese bile hedefiniz için nasıl devam edebilirsiniz?” sorusunun yanıtları:
1. Somut Hedefler Belirlemek
İlerlemek için atılması gereken ilk adım, hedef belirlemektir. Bu hedef:
- Spesifik olmalı: “Elimden geleni yapmak” da “bir haftada 10 yeni kelime öğreneceğim” de birer hedef. Fakat ikincisinde zaman ve sayı gibi sınırların belirlenmiş olması bu hedefi daha uygulanabilir kılar.
- İçsel motivasyonu tetiklemeli: Araştırmalar, içten gelen motivasyonun, dış etkenlere bağlı motivasyona göre hedefe daha kolay ulaştırdığını ortaya koyuyor. Bir aktiviteyi ödül kazanmak ya da cezadan kaçınmak amacı ile yaptığınızda buna dışsal motivasyon denir. Ama aktivite kendi başına bir “amaç” olduğunda içsel motivasyonunuz tetiklenir. Dışsal motivasyonlar da önemli ölçüde çaba harcamanızı sağlasa da içsel motivasyon başarıyı yakalama açısından daha kilit bir rol oynar.
- Keyif verici etkinliklerle harmanlanmalı: Her zaman içsel motivasyonumuzun yüksek olduğu işler yapmamız mümkün olmuyor tabii. Bu gibi durumlarda eğlenceli kısımlara odaklanmak ve bu işleri daha keyifli aktivitelerle dengelemek iyi bir yöntem. Motivasyon artırıcı aktivitelerle yoldaki zorlukların üstesinden gelinebilir. Örneğin, daha sıkıcı işlerinizi sevdiğiniz insanlarla bir araya gelerek yapmayı deneyebilirsiniz.
2. Kendini Ödüllendirmek
Ödül bir dışsal motivasyondur. Ama yukarıda da belirttiğimiz gibi içsel motivasyon kadar olmasa da ödül gibi sonuçların da önemi yadsınamaz. Bu nedenle iyi bir motivasyon kaynağı olarak hedefe ulaşıldığında kişi kendini ödüllendirmelidir. Bu ödül:
- Teşvik edici olmalı: Kişisel özelliklerle örtüşen ödüller tabii ki daha etkili. Ayrıca bu ödülün, işe devam etmeyi sağlayabilmesi için, ancak hedefe gerçek anlamda ulaşıldığında gerçekleşmesi/alınması gerekir.
- Hedefi baltalamamalı: Ödül, hedefle çatışmamalı. Örneğin 10 kilo verme amacına ulaştıktan sonra kazanılacak ödül, sınırsız hamur işi yemek olmamalıdır:)
- Zor elde edilebilir olmalı: Araştırmalar, elde edilmesi görece zor olan ödüller için kişilerin daha motive bir şekilde çalıştığını ortaya koymuştur.
3. İlerlemeyi Sürdürmek
Başlangıçta motivesiniz, her şey yolunda ama sonra bunu korumak zorlaşıyor mu? Yaygın olarak içine düşülen en büyük problem, başlangıçtaki motivasyonun, hedef yolunda ilerlerken kaybedilmesidir. Böyle bir durumla karşılaşmamak ve ilerlemeyi sürdürebilmek için:
- Hedefler küçük alt hedeflere ayrılmalı: Büyük hedefe ulaşmanın göz korkutuculuğu, alt hedefler belirlenip bu hedeflere ulaşıldığında motive olunarak aşılabilir.
- İlerleyişe odaklanmalı: Bardağın dolu tarafını görmek de diyebiliriz :) Yolun ortasında ne kadar ilerlendiğinin görülmesi, motivasyonun canlı tutulmasına olanak sunar.
- Hedefe ne kadar kaldığına odaklanmalı: Başlangıçta belirlenen adımlardan kaçının kaldığını görmek de motive edicidir. Çoğu gidip azı kalan her şey daha kolaydır.
4. Başkalarından İlham Almak
Hepimiz başkalarının başarı ve başarısızlıklarından etkilenebiliyoruz. Bu etkiyi olumlu yönde kullanmak için:
- Yüksek performans gösteren kişilerle konuşmak: Başarıyı izlemek yerine başarının nedenleri sorgulamak iyi bir yöntem olabilir. Rol modelin hedefleri ve bu hedefe ulaşmak için yaptıklarını derinlemesine öğrenmeyi deneyin.
- Tavsiyeleri dinlemek: Başarıya ulaşmış kişilerin verdikleri öğütleri dinlemek, gerekli motivasyonu sağlayabilir.
- Önemsenen insanları düşünmek: Aile, yakın arkadaşlar ya da mentorlar… Bu kişileri ve onlar adına başarma isteğini düşünmek güçlü bir motivasyon kaynağıdır.
Kaynak: hbrturkiye.com
