Lider Olmak
Spor branşlarından birini kariyer haline getirmek isteyen gençlere ne tavsiye verirsiniz? Nelere dikkat etsinler?
Kariyer hedefli spor yapmak, profesyonel sporcu olmak için; istisna denebilecek örnekler olsa da her şeyden önce çok erken yaşta başlamak gerekiyor. Seçilen branşa yönelik yetenekleriniz, ilk gelişim döneminde temelinizi oluşturuyor. Yetenek ve seçilen branşa yatkınlığınız, fundamental dediğimiz temel teknik becerilerin kazanılmasında önemli rol oynuyor. Başlangıç sürecinde belirleyici olan etkenlerin başında yetenek ile beraber fiziksel özellikler de yer alıyor. Sonrasında ise kişinin kendi özverisi ve eğitimi için aldığı desteğin kalitesi belirleyici oluyor.
Profesyonel sporcular için bana göre yapılması gereken en önemli seçim, yaptığı işi hayatının merkezine koymasıdır. Bu noktadan sonra diğer her şey ikinci planda yer alır ve tercihleri bir fedakarlıktan çok, zaman içerisinde karşılığını alacağı yatırımlara dönüşür. Profesyonel spor hayatı dışarıdan çok keyifli görünse de içerisinde çok fazla mental ve fiziksel zorluğu barındırıyor. Yoğun idman ve maç temposu kimi zaman çok zorlayıcı oluyor. Bunun yanında da yeri geldiğinizde ailenize, sevdiklerinize hatta kendinize bile hiç vakit ayıramadığınız dönemlerle karşılaşabiliyorsunuz.
Her şeyin başında da elbette çok çalışmak geliyor. İyi yaptığınız şeyleri en iyi siz yapana kadar, zayıf olduğunuz özelliklerinizi de yapabildiğinizin en iyisi olacak duruma getirene kadar yapacağınız ekstra idmanlar, sizi rakiplerinizin bir adım önüne taşıyacaktır.
Sizin hikayenizde bir hocanın gelip sizi bu alana yönlendirmesi bir şans faktörü olarak değerlendirilecek olursa, bu şansı yakalayamamış gençler, bu alanlara girmek ve başarılı olmak için neler yapabilirler?
Kulüplerin altyapıları, okulların, antrenörlerin veya sporcuların açtığı kurslar başlangıç için en doğru adreslerdir. Geçmişinde başarılı sporcular yetiştirmiş, iyi bir teknik ekibe ve tesise sahip olan bir yerde başlamak oldukça önemli. Burada alacağınız temel eğitim ve yeteneğinizin doğru yönlendirilmesi, ileyleyen dönemde yapacağınız seçimlerde belirleyici olacaktır; çünkü profesyonel spor hayatının, kişiye göre değişse de, bir yaş sınırı olduğunu göz önünde bulunudurursak harcadığınız zamanın en az gösterdiğiniz çaba kadar önemli olduğunu düşünebiliriz.
Hobi olarak ilgilenilen spor branşlarından kariyer noktasına geçiş için neler yapılabilir?
Ben voleybola 13 yaşında, haftasonlarımı değerlendirebileceğim sportif bir aktivite bulduğumu düşünerek başladım. Burada en önemli etken, birlikte çalıştığım antrenörlerimin bende gelecekte başarılı bir sporcu olabilecek potansiyeli görmüş olmalarıydı. Günümüzde ben de gençlerin idmanlarını izlediğimde, hobi olarak yapsalar dahi kimi sporcu adaylarında benzer yetenekleri görebiliyorum. Üzerine gidildiğinde iyi yerlere gelebilecek gençler, dışarıdan uzman bir gözle bakıldığında diğer arkadaşlarından ayrılabiliyorlar. Böyle bir yönlendirme olmasa dahi, ülke genelinde her branş dönem dönem genç yetenekleri keşfetmek için seçmeler düzenliyor. Sporcu adayları eğer profesyonel anlamda bu mesleğe geçiş yapmak istiyorlarsa, şansları olduğunu düşünüyorlarsa, bu seçmelerin takvimlerini takip etmeli ve katılım sağlamalılar.
Takım lideri olmak sizin için ne demek? Takımınızdaki diğer kişilerin motivasyonu anlamında nasıl liderlik özellikleri sergiliyorsunuz?
Benim için takım lideri ya da takım kaptanı olmak, sadece maç esnasında değil bir sezonun tamamında takıma ait sorumluluğu taşımak demek. Takım dediğimizde; içerisinde birbirinden çok farklı, değişik karakterlere, değişik fikirlere sahip pek çok farklı rengi barındıran bir oluşumdan bahsediyoruz. Bu çok sesliliğin, bir sezon ya da bir turnuva içerisinde uyumlu bir şekilde varolmasının başarıya ve sahada gösterilen mücadeleye etkisi çok büyük. Kendi adıma bu görevi yaparken öncelikle herkese aynı mesafede yaklaşmaya çalışıyorum. Bireysel önceliklerimizden çok takımın önceliğini ve iyiliğini düşünür şekilde davranış sergilemeye ve takım arkadaşlarıma da aynı şekilde örnek olmayı hedefliyorum. Bunun yanı sıra maç içerisinde kritik anlarda sorumluluk alarak, kazanacağımıza dair olan inancı diri tutmaya ve iyi bir şey yaptığımda takım arkadaşlarıma o pozitif enerjiyi geçirmek için çabalıyorum. Motivasyon için bir hataya ya da kaybedilen bir sayıya takılı kalmaktansa, pozitif bir şekilde, sevgiyle ve iyi niyetle takım arkadaşlarımı bir sonraki sayıyı kazanmaya odaklamaya özen gösteriyorum. Sporda lider olmanın doğuştan gelen, karakteristik bir özellik olduğunda inanıyorum. Kendimi bildim bileli, yenilgiyi kabul etmeyen, hırslı bir kişiliğe sahip oldum.
Sizce sizi iyi bir takım lideri yapan nedir? Sizce genel anlamda bir spor kariyerinde sevilen bir liderin özellikleri nelerdir?
İyi bir lider, biz duygusunun varlığı için elinden geleni yapmalıdır. Kritik anlarda sorumluluk almalı, takımın enerjisini yüksek tutmalı ve takımın odak noktasını negatif olaylardan uzak tutup, hedeflere doğru yönlendirmelidir. Yönetim, teknik ekip ve takım arasında doğru iletişimi sağlamalı, güvenilir bir köprü olabilmelidir.
Ben spor hayatım boyunca takım arkadaşlarıma kim olduklarından ya da kariyerlerinden bağımsız olarak, her zaman sevgiyle yaklaşmayı seçtim. Bir şey başardığımızda hep birlikte sevinmeye, bir şeyi kaybettiğimizde de hep birlikte üzülmeye teşvik ettim. Tabi bütün bu fikirlerimi uygularken de saha içinde gösterdiğim performansla da kendi özgüvenimi her zaman yüksek ve diri tuttum. Çünkü saygıyı ve güveni kazanmak için yaptıklarınız, bazen söylediklerinizden çok daha değerlidir.
Sporun meslek olarak hayatınıza getirdiği zorluklar var mı? Hayatınızı sporla kazanmanın dezavantajları neler olabilir?
Sporu diğer mesleklerden ayıran en önemli faktör, sporcunun yaşayacağı ağır bir sakatlıkla son bulabileceği gerçeğini de içerisinde barındırması diyebilirim. Bu yüzden kişisel gelişiminize de yatırım yapmanız ve spor sonrası hayatınız için de bir B planına sahip olmanız gerekiyor. Hayatınızın merkezinde spor olduğunda; lise, lisans ve sonrası eğitimlerinizi de aksatmanız fazlasıyla olası. Bu yüzden kariyer planı yaparken doğru dengeyi sağlamak, planlı ve programlı olabilmek oldukça önemli.
Bunun yanı sıra meslek olarak yaptığınızda spor, içerisine Milli Takım da girdiğinde yılın tamamını dolduracak yoğun bir programa dahil olmanızı gerektiriyor. Yeterli dinlenme fırsatı sağlayacak ara dönemi bulamadığınızda, yıl içerisinde özen gösterdiğiniz disiplinli yaşam biçimi size daha uzun ömürlü bir spor hayatı sunuyor. Bunun içerisinde düzenli yaşam, uyku düzeni ve doğru beslenme gibi pek çok etken mevcut. Başarılı oldukça bütün zorluklar; keyif aldığınız, vazgeçemediğiniz ve uzak kaldığınızda da özlediğiniz alışkanlıklarınıza dönüşüyor.
Sporda kariyer yapmayı gençlere önerir misiniz? Kimlere, nasıl özelliklere sahip olan gençler bu alanda kariyer yapmalı? Önerir misiniz ve neden önerirsiniz?
Sporda kariyer yapmayı elbette herkese öneririm fakat her şeyi doğru yapsak dahi, günün sonunda beklentilerimizi karşılamayacak bir geri dönüş ile karşılaşabiliriz ve buna hazırlıklı olmamız gerekiyor. Spor kariyeri, sadece kişinin kendisinin gösterdiği efor ya da fedakarlıklara bağlı olmamakla beraber, dış etkenlerle de şekilleniyor. Doğru zamanda, doğru yerde, doğru kişilerle çalışma fırsatına herkes sahip olamayabiliyor. Bu yüzden eğitim ve öğretimi aksatmadan, paralelde farklı kariyer opsiyonlarına da sahip olacak birikime sahip olmak son derece önemli. Spor yapmak kişiye; her zaman başarılı bir kariyer garantisi vermese de, fiziksel katkılarının yanı sıra özellikle kişisel gelişimde özgüvenin arttırmak, sosyal becerileri arttırmak, paylaşımcı olmak, adil olmak gibi pek çok değerli öğretiyi de kazandırır.