Hiçbir şey yapmak istememek hepimizin başına sık sık gelmiştir. Özelikle de pandeminin bizi sınırlı alanlarda bıraktığı bu zamanlarda. Peki bunun aslında bir felsefe olduğunu biliyor muydunuz? Farklı kültürlerin rahatlamak ve kendilerini iyi hissetmek için geliştirdiği çeşitli ritüelleri duymuş olabilirsiniz. Bu haberimizde de Hollandalıların rahatlamak ve yoğun hayat akışına mola vermek için yaptıkları ve son zamanlarda adından sıkça bahsedilen bir akıma değinmek istedik: “Niksen”.
Niksen Nedir?
Niksen, en basit haliyle “hiçbir şey yapmamak” veya “suçluluk hissetmeden rahatlayabilmek, mola verebilmek” şeklinde açıklanabilir. Bu kavramın özünde; bilinçli olarak enerji ve zamanımızı bir amaca ya da bitirilmesi gereken bir işe harcamamak yatıyor. Bunun yerine hiçbir şey yapmadan oturup, camdan dışarı bakmak bile Niksen uygulaması sayılıyor. Bu bildiğimiz tembellik diye düşünüyorsanız, Hollandalıların buna da cevabı var:) Bu yaklaşımın can alıcı noktası “bilinçli olmak”. Gün içinde verilen “bilinçli” molalar ile hem kaygı gibi olumsuz duyguların etkisi azalıyor hem de üretkenliğimiz artıyor.
Niksen Nasıl Uygulanır?
- Hiçbir şey yapmamak için zaman belirleyin: Gün içerisinde bazı saatlerde daha az üretken olabiliyoruz. Bu zamanlara dikkat etmeye çalışın. Bu süreleri; mola vermek ve zihninizi rahatlatmak için değerlendirin.
- Sürekli meşgul olma kültürüne karşı durun: Bazen hiçbir şey yapmamaya da hakkımız olduğunu unutmayalım. Uzmanlar bunu aslında tembellik değil, üretkenliği artırmak için bir hayat becerisi olarak değerlendiriyor.
- Beklentilerinizi ayarlayın: Niksen uygulamayı ilk denediğinizde rahat edemeyebilirsiniz ya da doğal olarak ilk günden rahatlama ve üretkenlik hissetmeyebilirsiniz. Bu yüzden bu uygulamayı sürdürmek ve değişimin zaman içinde olacağını unutmamak önemli.
- Bulunduğunuz ortamı göz ardı etmeyin: Niksen’in etkisi bulunduğunuz ortama göre de değişiyor. Elektronik cihazlardan uzak kalmak, doğada olmak, daha sade bir ev ortamında bulunmak gibi örnekler Niksen için daha elverişli bir ortam sunar.
Niksen’in Faydaları Nelerdir?
- İş Hayatında Tükenmişlik Sendromu yazımızda da bahsettiğimiz gibi; yoğun çalışma temposu tükenmişliğe neden olabiliyor. Niksen, stres ve tükenmişlik gibi duyguları azaltabiliyor.
- Bir araştırmaya göre, gün içinde “düş kurma” araları, yaratıcılığı ve problem çözme yeteneklerini besliyor.
- Niksen’in karar mekanizmalarımız için de faydaları var: Örneğin, nasıl çözeceğinizi bilemediğiniz sorunlarla ilgili yeni bir bakış açısı geliştirmenize, siz farkında olmasanız da, yardımcı olabiliyor. Bu; işte karşılaştığınız bir problem, hayatınızla ilgili vermeniz gereken bir karar ya da ilişkilerinizde yaşadığınız bir sorun olabilir. Hollanda’da yapılan bir araştırmada sosyal psikologlar, karar vermeden önce ara vermenin önemine dikkat çekiyor. Araştırmada dört farklı apartman dairesi arasından, katılımcıların kendilerine en uygun koşulda olana karar vermeleri bekleniyor. Katılımcıların karar süreçlerini üç koşul altında değerlendiriyorlar. Bazılarından hemen, bazılarından düşündükten sonra, bazılarının farklı bir şeylerle ilgilenerek zaman geçirdikten sonra karar vermeleri isteniyor. Objektif olarak, kendileri için en iyiyi seçenler üçüncü grup, yani başka bir şeyle ilgilenerek zaman geçirenler oluyor. Üçüncü grubun -doğrudan konuyu düşünmesi istenenlerden bile- daha iyi tercih yapabilmeleri, karar mekanizmalarında bilinçaltımızın etkisine işaret ediyor. Bu yüzden, belki de bazen kendimize süre vermemiz ve dikkatimizi başka şeylere aktarmamız bizi daha doğru yollara götürebilir.
Pek çok konuda olduğu gibi, Niksen için de tek bir formül yok. Kendinize en iyi gelen ara verme yöntemini bulmak için denemeye başlayabilirsiniz! :)
Kaynak: Psychology Today, ceotudent.com
