İş ve özel hayatımızda hedeflerimize ulaşabilmemiz için öne çıkan bir kavram da kendimizi yönetebilme becerimiz.
Bir hedefi gerçekleştirmeyi ne kadar istersek isteyelim, bir plana sadık kalmak çok zor hale gelebiliyor. Kilo vermeye çalışırken güzel bir tatlının cazibesine kapılmak, sınava çalışırken açıp iki dizi izlememek çok zor:)
Ama uzmanlar kişinin kendini yönetebilme becerisinin geliştirilebilir olduğuna dikkat çekiyor. Biz de sizler için bu beceriyi geliştirmek adına önerilen stratejileri derledik:
1. “Yapabilirim” tutumu:
Kendini yönetebilmenin ilk adımı davranışlarımızın sorumluluklarını üstlenebilmekten geçiyor. Araştırmalar insanların kontrolü kendilerinde hissettiklerinde hem daha üretken olduklarını hem de stresle daha iyi başa çıkabildiklerini gösteriyor. Bu yüzden hayatınızda en azından belli alanların sizin elinizde olduğunu ve kontrol edebileceğiniz fikrini benimseyin.
2. Hedef belirleme:
Hedef belirleme hayatta yaptığımız seçimlere rehber olur. Hedefiniz ne kadar net ise, ona ulaşmak o kadar kolaydır. Bu yüzden soyut hedefler yerine, aksiyona geçilebilecek net ve belirli hedefler sahibi olmayı deneyin. Örneğin “sağlıklı olmak istiyorum” yerine “her gün en az yarım saat yürüyüş yapacağım” gibi somut ve yönetmesi kolay hedefleriniz olsun.
3. Kendini takip etme/izleme:
Kendinizi ve gelişiminizi takip etmek hedefinize ilerlerken atacağınız adımları belirlemenize yardımcı olur. Davranışlarınızı kontrol etmenizi sağlar ve bu da alışkanlıklarınızı değiştirmenizi kolaylaştırır. Yine sağlıklı yaşama hedefi üzerinden örneklendirmek gerekirse, günlük olarak beslenme düzeninizi takip etmek belli bir süre sonra sağlığınıza zararlı besin tüketiminizin azalmasını sağlar. Ve zamanla sağlıklı beslenme bir alışkanlığa dönüşür.
4. Motivasyon:
Bir şeye ulaşmayı ne kadar istiyorsanız o kadar efor sarf etmeye gönüllü olursunuz. Başarılı olma ihtimalinizin yüksek olduğu bir konuda bile eğer motivasyonunuz düşükse iyi performans sergileme ihtimaliniz düşer.
5. Özgüven:
Motivasyonu da önemli ölçüde etkileyen kavramlardan biri özgüvendir. Başaramayacağınıza inandığınız bir konuda motive olmak hiç de kolay değil. Özgüveni düşük insanlar herhangi bir zorlukla karşılaştıklarında, motive olsalar bile, kolaylıkla pes edebiliyorlar. Özgüveni yüksek insanlar ise mücadele etmek ve hatalara takılı kalmamak konusunda çok daha başarılılar.
6. Aklınızı çelebilecek şeylerden uzak durmak:
Bütün ev çikolata doluyken diyet yapmak, arkada televizyon açıkken çalışmak ya da telefonunuza gelen mesajları görürken toplantıyı takip etmek... Hepsi çok zor değil mi? Bu yüzden bir hedef uğruna çalışırken aklınızı çelebileceğini bildiğiniz şeylerden uzak durmaya çalışın. Dikkatinizi dağıtacak unusurları gözünüzün önünde tutmayın.
7. “Neden” ve “Nasıl” düşünce biçimi:
“Neden?” sorusu ulaşmak istediğiniz hedefe yönelik aksiyonlar almanız için sizi teşvik eder. “Nasıl?” sorusu ise doğru adımları bulmanızı ve uygulanabilirliğini değerlendirmenizi sağlar. Bir şeyi neden istediğinizi anlamak, yapmanız gereken ilk şey olsa da nasıl yapılacağına karar vermek ve detayları netleştirmek aslında daha önemlidir.
8. Davranışları bir bütün olarak görebilmek:
Psikolog Howard Rachlin kendini kontrol edebilme becerisinin; davranışları tek seferlik aksiyonlar yerine bir “kalıp” olarak görmekten geçtiğini belirtiyor. Yani hedefe ulaşmak adına kendinizi bir seferlik aksiyona geçmek için zorladığınızda, ikinci sefer bunu yapmak daha kolay olur. Ve bir diğer sefer daha da kolay olur. Böylelikle tek seferlik gibi gözüken davranışlar uzun vadede birbiriyle bağlantılı hale gelerek birbirini etkiler.
Kaynak: Psychology Today
