Genelde bilimkurgu filmlerinde robotların tüm insanlığı yok edecek kötücül planları olsa da tersi mümkün olabilir mi?
Robotlar ile arkadaş olabilir miyiz?
Bilim insanları Tony Prescott ve Julie Robillard 2020’de yayınladıkları bir araştırmada robot-insan ilişkilerini yakın mercek altına alıyor.
Prescott ve Robillard öncelikle arkadaşlığın tanımına odaklanıyor. Arkadaşlık kavramı kaynaklara göre ilk defa Yunan filozof Aristoteles tarafından tanımlanıyor. Aristoteles’e göre arkadaşlık karşılıklı iyi niyet, takdir-beğeni ve ortak değerler üzerine kurulu. Bu tanımla hareket edersek, Prescott’a göre robotların “arkadaş” kavramını karşılaması zor gözüküyor.
Yine de arkadaşlığın tek tanımı bu değil. Üstelik, Aristoteles de “kusurlu arkadaşlık” diye adlandırdığı bir başka formül daha veriyor. Yani arkadaşlık ilişkisindeki taraflardan birinin ilişkiden daha fazla fayda/değer sağlıyor olması.
Proscett ve Robillard’a göre; bu bakış açısıyla, yani karşılıklı eşitlik ilkesine dayanmadığında, insan ve robot arkadaşlığından bahsetmek mümkün. Araştırma, insanların evlerindeki temizlik robotları ile örneğin bulaşık makinalarını tam olarak aynı kefeye koymadıkları, robotlarla aralarında görece duygusal sayılabilecek bir bağ kurduklarını ortaya koyuyor. Benzer şekilde, insan benzeri robotlarla yapılan araştırmalarda da robotlara karşı daha insani duyguların geliştiği bulunuyor.
Bu hikayenin nasıl devam edeceği bilimin üzerinde çalıştığı bir konu. Proscett insan-robot ilişkisinin farklı açılardan gelişeceği günlerin geleceğini belirtiyor. Robotlarla ilişkimizin gelişeceği günler yaklaşırken, insan ve robot arkadaşlıkları üzerine kurulu birkaç film izlemek isterseniz diye buraya önerilerimizi bırakıyoruz :)
- Robot & Frank-Jake Schreier
- Yapay Zeka – Steven Spielberg
- VOL-İ – Andrew Stanton
- Bir Otostopçunun Galaksi Rehberi – Garth Jennings
Kaynak: singularityhub.com
