LeBron James’i, Messi’yi veya Serena Williams’ı düşünün: Bu sporcular çoğu insana göre alanlarında dünyanın en iyileri. Peki onları bu başarıya ulaştıran sizce nedir, doğal yetenekleri mi yoksa çok çalışmaları mı? Yoksa ikisinin bir kombinasyonu mu? Bilim bu konuda henüz çok net bir cevaba ulaşmış değil, ama bugün sizlerle uzmanlara göre bir yeteneği geliştirmek için çok önemli olan bir şeyden bahsedeceğiz: Kasıtlı pratik.
Florida State Üniversitesi Psikoloji Profesörü Anders Ericsson’a göre, yetenekleri geliştirmek için genetiklerimiz tarafından sınırlandırılmış olmamız sadece bir efsane. Fakat ‘sade pratik’ de kendinizi geliştirmek için yeterli değil, “eğer tenis oynayışınızı geliştirmek istiyorsanız, sıradan bir arkadaşınızla tenis oynamanız performansınız üzerinde büyük bir etki yaratmayacaktır” diyor Profesör Ericsson ve araştırmaları da bunu destekliyor. Profesöre göre asıl faydalı olacak şey ‘sade pratik’ değil ‘kasıtlı pratik’.
Kasıtlı Pratik Nasıl Olmalı?
Profesör Ericsson ve Dr. Robert Pool bu konu üzerine yazdıkları kitapta olağanüstü performansa giden yolun kasıtlı pratikten geçtiğini ifade ediyorlar. Kasıtlı pratik , spesifik olarak performansı iyileştirmeyi amaçlayan, bilinçli ve sistematik olarak pratik yapmak demek. Kasıtlı pratiği sade pratikten ayıran özellikler ise şöyle:
● Kasıtlı pratik yapılabilmesi için o alanda oluşmuş bir bilgi birikimi ve bilinen etkili pratik metotları olmalı.
● Bir koç veya öğretmen (yani iyi performansı ve kuralları bilen birinin) pratiğe eşlik etmeli.
● Pratik sırasında anında ve uygulanabilir geri bildirimler verilmeli.
Bu konu ilginizi çektiyse Prof. Ericsson ve Dr. Pool’un "Zirve: Uzmanlaşmanın Sırları" adlı kitabına da göz atabilirsiniz :)
Kaynak: Bu içerik BBC Reel’in bu link'teki videosundan uyarlanmıştır.
