Günümüzde hepimiz sosyal medya hesaplarına sahibiz, belki instagram hesabınızda 1000’e yaklaşan bir takipçi sayınız var, Facebook hesabınızda ise ilkokuldan beri hiç görüşmediğiniz sınıf arkadaşınız bile hala ‘arkadaşınız’ bunun yanında Linkeln’de sektörden pek çok arkadaşınız var. Yani bağlantıda olduğunuz yüzlerce kişi var. Peki bu insanlar ile gerçekten bağlantıda mısınız? Yani gerçekten bir iletişim halinde misiniz?
Peki kaç insanla iletişim halinde olabilirsiniz?
İngiliz antropolog Robin Dunbar’a göre bu sayı 150. Dunbar sayısı teorisi 150 kişi ile ‘gerçekten’ bir iletişim sürdürebileceğimizi iddia ediyor.
Dunbar insan olmayan primatlar ile yaptığı çalışmalarda beyin büyüklüğü ile canlının dahil olduğu grubun büyüklüğü arasında bir ilişki olduğunu gözlemledi. Dunbar, beynin bilişsel ve iletişim ile ilgili kısmı neokorteksin vücuda göre oranının, sağlıklı bir sosyal grubun büyüklüğü ile ilişkili olduğu sonucuna vardı. Bu oran bir sosyal sistemin ne kadar kompleks olabileceği konusunda bilgi veriyordu.
Dunbar sayısı nasıl ortaya çıktı?
Dunbar ve meslektaşları bu ilkeyi insanlara uyguladı. Büyük insan gruplarını tarihsel, psikolojik ve antropolojik olarak incelediler ve bu büyük grupların hangi insan sayısından sonra dağıldığını araştırdılar. Sonuç ise 150 civarındaydı.
Dunbar ve ondan etkilenen araştırmacılar bu sayının avcı-toplayıcı topluluklardan modern topluluklara kadar geçerli olduğunu tespit etti. Ofislerde, askeri birliklerde, fabrikalarda, kamp alanlarında sayı 150 yi aştığında sorunlar ortaya çıktığı tespit edildi.
Bunun yanında Dunbar sadece 150 sayısına odaklanmıyor, teorinin başka bileşen sayıları da var.
Dunbar’a göre;
5 kişi: en dar çemberin içindeki kişi sayısıdır
15 kişi: en iyi arkadaşlar
50 kişi: arkadaşlar
150 kişi: anlamlı kişiler
500 kişi: tanıdıklar
1500 kişi: tanıyabileceğimiz kişilerin sayısı.
Dunbar’a göre iletişimde olduğumuz kişiler bu katmanlar arasında yer değiştirir. Yani katmanların belli bir kapasitesi vardır ve yeni birinin katmanlardan birine girebilmesi için eski birinin yer açması gerekir.
Tabii ki bu sayılar bir aralığı temsil ediyor ve karakter yapısına göre değişiklik gösterebiliyor. Daha dışa dönük kişiler daha fazla insan ile iletişim kurma eğilimindeyken, içe dönük kişiler ise daha çekirdek bir gruba bağlı olma eğiliminde olabiliyor.
Dunbar gerçek hayatta bu katmanları belirleyen insanları ne kadar sık gördüğümüzdür diyor. İnsanlarla iletişimde kalmak için harcayabileceğimiz zaman da her şey gibi kısıtlı olduğu için bu durum bizi belli insanlara öncelik vermeye itiyor.
Karşı fikirler olsa da Dunbar’ın teorisini ciddiye alanlar oldu öyle ki İsveç Vergi Dairesi ofisteki çalışan sayısını 150 ile sınırlandırmış.
Ne dersiniz 150 insan sizin için yeterli mi?
Kaynak: www.bbc.com
