Holakrasi, özellikle son on yılda iş dünyasında adını duyuran yeni nesil bir yönetim modeli. Tanımı ise basitçe şöyle: Merkezi olmayan, yetki ve karar alma süreçlerinin ‘yüksekteki’ sorumlular yerine kendini organize eden takım ve çalışanlara dağıtıldığı bir yönetim düzeni. Ama holakrasinin ‘düz’ bir yönetim biçimi olduğu algısı da tam olarak doğru değil: Organizasyonun bir ‘kurallar kitabı’ oluyor ve CEO da dahil olmak üzere herkes burada belirlenen kurallara göre hareket ediyor. Çalışanların unvanları değil, görev ve rolleri oluyor. Bunların neleri kapsadığını bilip, kendilerine karşı sorumlu oluyorlar. Yani bir tür “yöneticisiz yönetim” söz konusu oluyor.
Holakratik yönetim biçimi, iş dünyasına ilk olarak programcı Brian Robertson tarafından tanıtıldı. Aslında bir yönetim deneyimi olmayan Robertson, sadece “birlikte çalışmanın çok daha iyi bir yolu olduğuna dair güçlü bir hisse” sahipti ve böylece, kariyer rotasını holakrasiyi anlatma ve dünya şirketlerine bu konuda danışmanlık yapma yönüne çevirdi. Holakrasi, dünyadaki birçok şirket tarafından benimsendi. Konuyla ilgili görüşler ise karışık: Holakrasiyi savunanlar bu yönetim biçiminin çalışanlara daha fazla özerklik ve sorumluluk verdiğini, bunun da işi sahiplenme ve performans seviyelerini yükselttiğini iddia ediyorlar. Farklı bir görüş ise, teoride bazı faydaları olsa da holakrasinin her organizasyona uymayabileceği veya bazı kısımları uygulansa da holakrasiye geçiş sürecinin çok dikkatli ve organizasyon kültürüne uygun bir şekilde yürütülmesi gerektiği yönünde. Siz bu konuda ne düşünüyorsunuz?
Kaynak: Harvard Business Review Türkiye, www.holacracy.org
